“Đố ai quét sạch lá rừng. Đố ai tát cạn cả đầm Ô Loan…”. Địa danh được công nhận là di tích thắng cảnh cấp quốc gia tại Tuy An (Phú Yên) đi vào ca dao dân gian như vậy. Nhưng Ô Loan còn nổi tiếng với món sò huyết…
Từ xưa, đầm Ô Loan đã nổi danh về món cháo sò huyết. Sau buổi lặn lội săn bắt, mò sò hoặc đánh lờ, thả lự, quăng lưới, ngư dân khi về nhà được húp tô cháo sò thơm ngon, đầy dinh dưỡng ở làng quê nghèo sẽ phục hồi năng lượng thật nhanh.
Lang thang dạo chơi ngắm mặt đầm trong bóng chiều phẳng lặng, có thể bạn sẽ thấy đâu đó trên một ghe nhỏ đang có vài bác ngư dân cùng nhau tụ họp. Họ nhâm nhi món sò huyết rang mỡ hành hoặc dùng đũa gắp sò nướng sơ qua lửa, chấm muối tiêu ăn kèm rau răm cùng cút rượu nếp do các bà vợ tự cất. Dưới nắng chiều vàng nhạt, nguyên liệu của các món mồi nhậu tại chỗ chỉ là vài con sò huyết hoặc hàu tươi ngoi ngóp thở nhẹ dưới bùn, nơi mức nước áng chừng chỉ ngang ngực người lớn. Nếu muốn ăn, một bác ngư dân nhào xuống lặn hụp chừng mươi phút là có đủ một dĩa lai rai.
 |
| Đường vào di tích thắng cảnh cấp quốc gia Đầm Ô Loan. (Ảnh: An Bùi) |
Cách phân biệt sò huyết Ô Loan
Sò huyết Ô Loan có hình dáng to hơn hẳn các loại sò huyết khác. Điều này ta có thể dễ dàng nhận thấy bằng mắt thường. Tại đầm Ô Loan, sò huyết luôn có quanh năm, nhưng theo kinh nghiệm của ngư dân, hương vị sò huyết ngon nhất là vào lúc giao mùa. Lúc bấy giờ, ở khu vực thượng nguồn, những cơn mưa to sẽ cuốn nhiều phù sa, rong rêu cùng lượng thủy sinh từ sông ra biển và đầm Ô Loan sẽ hứng trọn những tinh túy từ thiên nhiên để làm nguồn thức ăn, giúp sò ở đây béo mập, thơm ngon và đạt mức dinh dưỡng cao nhất.
 |
| Sò huyết đầm Ô Loan nổi tiếng khắp nơi. Tại TP.HCM, chỉ có vài quán bán theo đơn đặt hàng từ trước. (Ảnh: Dương Thủy) |
Các món ăn thường thấy ở đầm Ô Loan
Thông thường, sò huyết được chế biến rất nhanh. Nếu vào một quán nghèo đơn sơ nằm ngay ven đầm, chỉ năm phút sau là bạn có thể tận hưởng một dĩa sò đầy ụ. Đến Ô Loan, ngoài món cháo sò, sò tươi nhúng lẩu chua bạn có thể sẽ “đối mặt” với một loạt thực đơn sò huyết: Sò huyết xào me, sò huyết nướng, sò huyết trụng nước sôi, sò huyết rang muối ớt, sò huyết hấp sả… Trong đó, món sò huyết rang muối ớt được nhiều người “gật gù” nhất và ngoài vị tươi ngon, nét độc đáo của món này là khi rang muối ớt, cái khoái nhất là bạn có thể tận mắt thưởng thức tài nghệ của cô chủ quán biểu diễn món sò này chỉ trong chớp mắt.
Với một lượng sò vừa được đưa từ đầm về lúc sáng, chà rửa lớp vỏ bên ngoài thật sạch và để ráo, cô chủ quán nhẹ nhàng đặt lên bếp một chảo muối pha ớt và điều chỉnh nhỏ lửa, rồi tiếp tục đổ sò vào rang độ vài phút cho đến khi nước muối pha ớt bám dính vào từng con sò khô ráo. Lúc bấy giờ, cô chủ quán tắt bếp, nhấc chảo xuống, xúc sò vào dĩa bưng ra mời khách. Dĩa sò mang ra bàn, khách sẽ thích thú ngắm màu đỏ tươi tinh túy của con sò vẫn còn nguyên vẹn…
Bí quyết để rang sò ngon là làm sao cho con sò khô ráo, vừa đủ chín, không há miệng chảy nước, giữ nguyên độ tinh túy bên trong. Sò huyết rang muối ớt thơm ngon, nhưng để thưởng thức đúng điệu là phải kèm rau răm: Dùng cái muỗng nhỏ cạy nhẹ và đưa tay tách hai mảnh vỏ sò ra rồi múc đưa vào miệng nhai chậm chậm mới cảm nhận hết và vị ngon, đậm đà sẽ nhẹ thấm dần vào lưỡi khiến thực khách phải hít hà, “đê mê…
Ngoài ra, sò huyết hấp sả cũng là món tiện và hợp với nhiều người. Để chuẩn bị món này, bạn chỉ cần trộn sò huyết đã rửa sạch thật kỹ cùng các gia vị đơn giản như sả củ giã dập, tí muối, tí bột ngọt rồi cho vào nồi đậy kín nắp để hấp trên bếp lửa hồng rừng rực lửa. Khoảng năm đến bảy phút sau, mở nắp ra thấy sò há miệng thì nhấc nồi xuống và cùng nhau thưởng thức. Nếu ai thích ăn sò nướng thì chỉ cần gọi thêm một lò than hồng, nhẹ tay gắp từng con sò bỏ lên chiếc vỉ độ một phút, con sò sẽ há miệng, nước mỡ chảy ra xèo xèo là có thể chấm muối tiêu chanh, ăn đến chiều tàn cũng chưa có cảm giác chán chê. Và rồi, sẽ bị ghiền lúc nào không hay biết.
 |
| Đầm Ô Loan trong buổi chiều tĩnh lặng. (Ảnh: An Bùi) |
Theo nguoitieudung.com.vn
