Từng là thuộc địa của Tây Ban Nha đến 350 năm, thuộc địa của Hoa Kỳ 50 năm, chính hai giai đoạn ấy đã để lại một ảnh hưởng lớn đến những kiến trúc và đặc biệt là đồ dùng nội thất ở đất nước Philippines. Từng hiện vật trong lĩnh vực trang trí nội thất của Philippines xưa, nay trở thành những món đồ giá trị cho giới sưu tầm, và ở thủ đô Manila cùng các vùng phụ cận, có rất nhiều những trung tâm mua bán, trao đổi các loại đồ nội thất giá trị với quy mô lớn.

Nơi bày bán đồ nội thất ở Pasay

Đến Philippines vào mùa Tag-araw (mùa nóng) kéo dài từ tháng ba đến tháng năm, người dẫn đường Usman kiêm luôn chủ tiệm bán đồ nghệ thuật – trang trí nội thất tại thủ đô Manila hồ hởi giới thiệu: “Qua đây mùa này là hợp lý nhất, vì nguồn đồ nội thất, nhất là đồ gỗ tập trung về chợ thời điểm này rất nhiều. Đa phần là những đồ xưa được phục chế lại, chịu khó săn lùng sẽ kiếm được nhiều món hay…” Và hành trình từ sân bay quốc tế Manila, chúng tôi đến thẳng thành phố Pasay, cách sân bay chưa đầy 20 phút di chuyển bằng xe hơi, nơi có đến 13 dãy bán đồ nội thất mà mỗi dãy có diện tích lớn tương đương gần bằng chợ Bến Thành, để bắt đầu câu chuyện đi tìm những món đồ độc đáo trong trang trí nội thất.

Vào chợ
Đại lộ Roxas ở thành phố Pasay thuộc ngoại ô thủ đô Manila rộng thênh thang, nơi có khu chợ được thiết kế với hàng dãy dài các phòng trưng bày, các kho chứa đồ nội thất cũ mới nằm dọc theo một dãy phố từ lâu đã trở thành thiên đường mua sắm cho những ai yêu thích đồ nội thất có sự pha trộn phong cách châu Âu với bản địa. Theo chân người dẫn đường, tôi tìm đến khu vực sầm uất nhất của chợ nằm ở dãy nhà thứ sáu với tên gọi Phil Trade Hall 6. Vừa xuống khỏi chỗ để xe, cả một rừng nào là tủ, bàn ghế, tượng – chủ yếu là tượng thuộc về nhà thờ vì hơn 90% dân số Philippines theo đạo Công giáo, các loại gốm sứ, đồ thuỷ tinh, đồ ngà, đồ đồng… chất la liệt từ ngoài sảnh vào đến tận các phòng trưng bày ở phía trong.
Giấc trưa nắng gắt ở Pasay khiến khu chợ rộng mênh mông này ít người qua lại, lui tới mua sắm, ngay cả các chủ nhân cửa hàng cũng biến đâu mất dạng, để mặc khách thoả sức lần tìm từ cửa hàng này đến cửa hàng kia để săn tìm những món đồ ưng ý. Ranh giới giữa các cửa hàng gần như không có, nhìn cả vào một khu trưng bày, thông suốt từ tiệm này qua tiệm kia đến ngộp cả tầm mắt. Món gì cũng đẹp, cũng lạ, khác biệt hẳn so với những lần đi dự triển lãm đồ nội thất thông thường, bởi ở khu chợ này, là nơi tập hợp những món đồ mới – cũ từ khắp niên đại, khắp các vùng miền ở Philippines tụ về. Những chiếc tủ cẩn ốc gắn từng miếng nhỏ phỏng theo lối mosaic, những bộ bàn ghế gỗ với mặt được trang trí bằng mây đan với tuổi đời lên đến hơn thế kỷ, những pho tượng thờ đã cũ kỹ, trầy xước do thời gian cũng được xếp la liệt chen nhau khắp lối đi.
Lạc vào chợ, như lạc vào một thế giới cổ xưa mà đặc thù là những mặt hàng đồ gỗ nội thất hết sức độc đáo, chất liệu gỗ địa phương mang sắc vàng, ửng đỏ, giống như màu gõ đỏ hay giáng hương của Việt Nam, nhưng được thiết kế với đủ kiểu dáng, kích cỡ khá lạ mắt. Chị Marilou – chủ nhân một cửa hàng trong dãy nhà số 6 khi biết khách hàng từ Việt Nam sang, không ngần ngại bỏ cả cửa tiệm, đi theo làm hướng dẫn và tranh thủ tiếp thị luôn khâu vận chuyển đóng gói nếu đồng ý mua hàng ở bất kỳ đâu quanh Manila. Chỉ với khoảng 400.000đ – 600.000đ cho một mét khối, hàng sẽ được chuyển theo đường tàu biển về cảng Sài Gòn với thời gian trung bình hơn nửa tháng. Vừa giới thiệu những mặt hàng đồ gỗ nội thất cho phòng ngủ, phòng ăn, nhà bếp, phòng khách, chị Marilou còn nhấn thêm cả những mặt hàng gốm sứ, thuỷ tinh mang đậm chất châu Âu từ thế kỷ 18 – 19: “Đây đều là đồ cổ đấy, có từ thời Philippines còn là thuộc địa của Bồ Đào Nha, trước đây chợ này có nhiều lắm, nhưng từ hai năm nay đã bán đi châu Âu và Mỹ nên giờ cũng không còn nhiều”. Và như để minh chứng, Marilou đưa ra một đơn hàng đang đóng gói xuất sang
New York với cả một danh sách dài sọc hơn hai trang giấy đủ loại đồ dùng trang trí nội thất mua từ chợ.

Tầm “hàng độc”
Khu chợ ở Pasay mới chỉ là màn dạo đầu, đem lại một cái nhìn tổng quan về các mặt hàng đồ gỗ gia dụng, phục vụ trang trí nội thất theo kiểu cổ điển. Theo chân anh bạn dẫn đường Usman, chúng tôi tìm đến một địa chỉ khác, với quy mô hoành tráng cả về diện tích lẫn chủng loại đồ, nơi những cửa tiệm tự tin ghi trên biển hiệu “hàng hiếm”. Địa chỉ ấy với tên gọi “Làng cổ vật”, ở Pasig, cách thủ đô Manila 45 phút xe hơi.
Khu mua sắm đón chào khách với tấm biển to gắn chữ “Antiques Village”, và từ bãi xe, chỉ bước qua vài bậc cấp, cả một không gian trưng bày đồ nội thất mở toang dài ngút tầm mắt với không biết cơ man nào là các chủng loại hàng hết sức độc đáo. Ghé vào một cửa tiệm với biển đề “hàng hiếm”, tôi mới hiểu ra đây là khu chợ bán hàng nội thất kén khách hơn ở Pasay. Từ những món đồ xưa cũ, những thợ thủ công tái chế lại, biến ảo theo ngẫu hứng để tạo thành những đồ dùng độc đáo, khi là bộ bàn ghế làm từ chiếc bánh xe bò, chỗ là chiếc ghế trường kỷ với thành ghế nối từ những chiếc chày giã gạo, mỗi hiện vật mang một sắc thái – phong cách đúng nghĩa như chủ tiệm tự tin giới thiệu: “Hàng độc đấy!”
Khu bán đồ nội thất ở “Làng cổ vật” được thiết kế rất chuyên nghiệp, phỏng theo ngôi nhà truyền thống của người Philippines, những gian hàng xếp liền kề nhau trong một không gian mở, tạo cảm giác thoải mái, thư giãn cho người xem. Những dãy lối đi xếp đầy đồ đạc, nhưng không quá chật chội, vướng víu, xen giữa những gian hàng là các dãy trường kỷ, được chạm trổ tinh xảo thể hiện tài nghệ của những người thợ thủ công Philippines, dành làm chỗ nghỉ chân cho khách bộ hành khi đã mỏi gối dạo chợ.
Các chủng loại hàng bày bán ở “Làng cổ vật” cũng phong phú, và cao cấp hơn, từ các kiểu ly thuỷ tinh uống vang cổ điển, đến đồng hồ Odo, máy hát đĩa, điện thoại xưa… gần như thứ gì hiện diện trong gia dụng thường ngày mang tính trang trí nội thất trong các gia đình Philippines xưa thì nơi đây đều có đủ. Cả những dòng đồ gốm xuất xứ từ các con tàu đắm Việt Nam như đồ celadon Sawankhalok (tàu đắm Kiên Giang), đồ Chu Đậu (tàu đắm Cù Lao Chàm), đồ Ung Chính (tàu đắm Cà Mau)… cũng có mặt ở thị trường nhộn nhịp này.
Giá cả mua sắm, tất nhiên với những món đồ độc, đồ hiếm, thật khó để xác định hay ước lượng giá, việc mua bán các mặt hàng trong chợ diễn ra theo thoả thuận, dễ dàng, nếu muốn chọn mua số lượng nhiều, ngay tại chợ có hẳn những dịch vụ vận chuyển xuyên quốc gia sẵn sàng đáp ứng. Đi cả ngày dạo chợ “Làng đồ cổ” xem đồ nội thất mà cảm giác vẫn còn thấy chưa đủ, bởi chính từ sự độc đáo của từng cửa hàng, từng món đồ, đã tạo nên cho khu chợ một đặc trưng riêng, hấp dẫn bất kỳ ai có đam mê săn tìm những hiện vật trang trí nội thất có giá trị cả về vẻ đẹp của thiết kế mỹ thuật lẫn thời gian.

Đồng hồ, máy hát, điện thoại, quạt bàn xưa, thứ gì cũng có thể tìm thấy ở “Làng đồ cổ”                                                                                    

Chiếc tủ cẩn ốc đặc trưng theo phong cách Philippines

Cổ vật từ tàu đắm Kiên Giang được bày bán trong gian hàng ở Pasay

Chiếc ghế dựa được cách điệu trông khá lạ mắt

Hành lang ở “Làng đồ cổ” tận dụng bày bán các loại phù điêu đa dạng

Những chiếc rương xưa của người Philippines với sự hoà trộn phong cách Á – Âu trong các chi tiết chạm trổ

Đủ mọi chủng loại đồ trang trí nội thất tràn ngập các gian hàng ở khu bán đồ nội thất Pasay

 Thành của chiếc ghế dài tái chế từ những chiếc chày giã gạo

Thu Thu/ Theo kientrucvadoisong.net