1. Thiền tạo ra sự bình ổn của tâm.
Ta thường để đầu óc của mình bám trụ vào sách báo, phim ảnh, mưu toan, tính toán … nói chung là lăng xăng loạn động quá nhiều nên sức khoẻ của bản thân suy giảm, bệnh tật dễ xuất hiện, con người dễ bức xúc gây hấn. Thiền là dừng đi những lăng xăng loạn động đó của tâm. Nó giúp tâm trở lại trạng thái yên định. Sự yên định này giúp ta ổn định được mọi bức xúc, làm chủ mọi suy nghĩ hành động để đời sống của mình và người được tốt đẹp. Những thành viên trong gia đình có định tâm, gia đình ấy thực sự là một gia đình yên bình. Nhiều gia đình trong xã hội có định tâm, xã hội ấy là một xã hội bình yên.
2. Thiền giúp cho công việc được hoàn thiện tốt đẹp
Một trong những việc mà một hành giả tu thiền cần phải có là chánh niệm. CHÁNH NIỆM là làm việc gì chỉ biết việc đó mà thôi. Ngày nay tai họa dễ xảy ra, một phần là do lòng tham và sự tính toán của con người, một phần là chúng ta ít để tâm vào thời điểm hiện tại. Đi xe giữa chốn thị thành nhưng hồn để tận nơi tháp cổ chùa xưa. Làm việc này mà tâm nghĩ đến việc khác. Ít ai đặt tâm trong thời điểm hiện tại. Vì thế, tai nạn dễ xảy ra, công việc không được toàn thiện. Thiền chính là mang tâm trở về với hiện tại. Ăn chỉ biết ăn. Ngủ chỉ có ngủ. Làm thứ gì chỉ tập trung vào thứ đó. Việc đó vừa mang lại định tâm, vừa giúp ta tránh được bệnh tật, vừa khiến công việc của mình được hoàn chỉnh tốt đẹp.
3. Thiền giúp con người hạn chế sự phung phí.
Người ngoài đời, ít ai chú ý đến việc giữ lại một chút nước thừa cho việc tưới cây như thế. Người nào có thái độ chú tâm kỹ càng sẽ được nhìn với con mắt khắc khe khó chịu. Nhưng trong sự tu tập của các thiền viện chính thống, một chút nước thừa cũng không được phí. Ngày nay mình dễ dàng phí phạm nhiều thứ vì nó quá thừa mứa với mình. Mình không quan tâm vì mình không ý thức được sự cần thiết của nó. Trong Bạch Ẩn Thiền Định Ca, thiền sư Sessan nói “Theo quan điểm hiện thời thì có vẻ khó hiểu, nhưng những điều như thế có ý nghĩa sâu xa trong sự tu tập của các thiền sinh. Không chỉ nhìn nó theo mặt công dụng hay nguy hại, có lợi hay không có lợi theo nghĩa kinh tế, mà phải thâm nhập vào tận cốt tủy để khám phá ra cái diệu dụng và mật hạnh, phải tôn kính vì ánh sáng ẩn tàng trong đó”. Cái ánh sáng ẩn tàng trong đó là thứ gì, ta sẽ hiểu khi ta hành thiền. Điều tiên quyết là thiền giúp ta ý thức được sự cần kiệm dù đó không phải là ý nghĩa đích thực mà chư vị thiền sư muốn nói đến. Song nó là sự cần thiết cho bản thân, gia đình và xã hội.
4. Thiền giúp ta yên vui với cuộc sống
Thiền không những giúp ta có được sự an lạc của thân tâm, nó còn giúp ta chấp nhận và bình thản với những được mất ở thế gian. Bởi Phật tâm hiện diện trong tất cả mọi thứ mà không hề dính mắc với thứ nào. Dụng của Phật tâm là như thế. Mọi sợ hãi đau thương được đẩy lùi. “Cây cỏ xuân tươi, thu đượm hồng. Mặc cuộc thịnh suy không sợ hãi”. Đã có sự an lạc của tự tâm, có thể làm chủ lấy bản thân thì những tệ nạn đáng tiếc như tự tử, ma túy, thuốc lắc v.v… sẽ không còn chỗ đứng trong xã hội.
5. Thiền, giúp ta nhìn đúng mọi sự như chính nó.
Nhìn đúng sự vật như chính nó cũng chính là nhìn ra được thế giới chung quanh ta không lìa ta mà có. Một thế giới tranh tàn đau thương hay hạnh phúc ấm no tùy thuộc vào những nghiệp nhân mà người ở thế giới đó đã tạo ra trong quá khứ.
Con người và vạn pháp ở thế gian không có gì tồn tại vĩnh viễn như thiền sư Vạn Hạnh đã nói “Thân như bóng chớp có rồi không. Thịnh suy như cỏ hạt sương đông”. Danh vọng tiền tài, hạnh phúc, được, mất v.v… chỉ như hạt sương sớm, hào nhoáng long lanh nhưng mong manh dễ vỡ …
6. Thiền giúp phát triển tình thương với muôn loài.
Thiền của Phật giáo giúp phá bỏ tham sân si, hiển bày Phật tính trong mỗi chúng sanh. Phật tính một khi đã hiển lộ thì tình thương đối với muôn loài sẽ hiện diện. Đó là dụng của Phật tâm. Ranh giới giữa bạn và thù không trở thành nặng nề đến nỗi phải tàn hủy lẫn nhau mới vừa lòng. Cũng không thể vì những lợi ích của riêng mình mà xâm phạm tàn hại đến người khác. Các tệ nạn như tham nhũng, buôn gian bán lận, giết người, cướp của, tạt ác xít v.v… sẽ bị đẩy lùi.
Mục đích chung của tôn giáo là dạy con người có cách sống sao cho phù hợp với chân lý hầu mang lại hạnh phúc và ấm no cho đời sống nhân loại.
Thiền cũng không ra ngoài qui luật đó!
TT được cung cấp bởi Thiền Viện Thường Chiếu
